Bebek Sahibi olma yolunda önemli bir adım: yumurta ve sperm dondurma

Bilindiği üzere özellikle  son yıllarda belirgin olmak üzere dünyada ve ülkemizde kanser vakalarında artış gözükmektedir.

Erken teşhis ve tedavi ile hastaların önemli  bir kısmı tamamen sağlığına tekrar kavuşabilmekteve yaşamlarına sağlıkla devam edebilmektedir.

Ancak kanser tedavisi esnasında kullanılan kemoterapi ve radyoterapi gibi tedaviler hem kadınlarda yumurta hücrelerinde hemde erkeklerde sperm hücrelerinde geriye dönüşümü olmayan ciddi hasarlara neden olabilirler.

Bu nedenle önceki yılarda hasta tamamen kanserden kurtulsa dahi anne baba olma şansını yitirebilmekte idi.  

Sağlık bakanlığının da onayı ile günümüzde kanser tedavisi görecek olgular bu tedaviler oncesi yumurta ve sperm hücrelerini dondurma yöntemi ile saklatabilir.

Bu sayede tekrar sağlıklarına kavustukları zaman saklanan kendi hücreleri kullanılarak tekrar anne baba olabilirler.

Kanser tedavileri kalıcı olarak kısırlığa neden olsa bile dondurma yöntemi ile hastalar ileride anne baba olma şansını yitirmemiş olacaklardır.

En çok merak edilen hususlardan birisi de yumurta ve sperm hücresinin toplama sürecinin kanser hastalıgının tedavisinde gecikmeye yol acıp acmadıgıdır.

Kanser hastalığının teşhisi, ameliyatı ile kanser tedavilerinin baslaması arasında yaklasık 2 ile 4 hafta zaman dilimi vardır.

Bu süre gerekli üreme hücrelerinin toplanması ve saklanması için yeterli bir zamandır.

Ancak maalesef kanser hastalıgının teşhisi ile hem hekim hemde hasta bebek konusunu düşünememekte ve üreme hücreleri saklanamadan kanser tedavilerine başlanmaktadır. Ne var ki kanser tedavisinden sonra sağlıklı üreme hücresi elde etmek oldukça zordur.

Önemli olan tedavilere başlamadan üreme hücrelerinin zarar görmeden  saklanmasıdır.

Sadece üreme hücreleri saklanmak zorunda değil

Hastaların bu konuda bilinçlendirilmesi ve tedavi öncesi aydınlatılmasında kanser tedavisini yapan sorumlulugunu alan onkolojı doktorlarına büyük görev düşmektedir.

Özelikle lösemi ve testis tümörleri genç  yaşlarda ergenlik döneminde görüldüğü ve kanser tedavisi ile kanserden tamamen kurtulma şansı yüksek oldugu için için bu hastalar için yumurta ve sperm saklanması büyük bir önem taşımaktadır.

Bu hastalar geleceklerini garanti almak için kanser tedavisine başlamadan üreme hücrelerini dondurmaları gerekmektedir.  

Eğer kanser hastalıgının tipine göre testisin ya da yumurtalıgın alınması gerekiyorsa alınan dokularda dondurarak saklanabilmektedir.

Diğer yandan kanser tedavisi görecek hasta evli ise eşinden alınan hücre ile kendi hücreleri laboratuar kosullarında birleştirilerek olusan embriyolarda saklanabilir. İlerleyen yıllarda hazır embriyolar çözülerek anne rahmine yerleştirilebilir.

Kanser tedavileri nedeniyle erken menopoz durumu dahi gerçeklese  dahi önceden saklanana hücrelerin kullanılması ile gebelik şansı devam etmektedir.

Dondurulmuş üreme hücreleriyle  başarılı sonuçlar alınmaktadır

Tüp bebek tedavilerinde sperm dondurma 30 yılı aşkın süredir başarıyla uygulanmaktadır.

Yumurta hücresi ve embriyo dondurulması ile de özelikle son yıllarda oldukça tatmin edici sonuçlar alınmaktadır.  

Dondurulmuş hücrelerle  elde edilen başarı, yaklasık taze kullanılan hücrelerle elde edilen başarıya yakındır.

Toplumdaki yaygın inanışın aksine araştırmalar, dondurulmuş sperm-yumurta ve embriyolardan elde edilen gebeliklerin başarı oranlarının yüksek olduğunu ortaya koymaktadır .

Günümüzde kullanılan modern tıp yöntemleri ile dondurulan embriyoların yüzde 95’inin sağlıklı olarak çözülebilmedir. Bu embriyolarda gebelik şansı yüzde 40- 50 ‘lere kadar ulasabilmektedir

Dondurma işleminden  yıllar sonra bile sağlıklı gebelikler elde edilebilmektedir.

Dondurulmuş hücrelerle elde edilen gebeliklerde bebeklerde herhangi bir olumsuz gözlenmemektedir.

Ayrıca araştırmalar, dondurma yöntemi ile doğan bebeklerde anomali açısından risk olmadığını da göstermektedir.

Üreme hücrelerininin  dondurma işlemi ülkemizde birçok merkezde başarıyla uygulanmaktadır.

Yumurta gelişimi kaç gün sürer ve toplama işlemi nasıl yapılır?

• Adet döneminin ilk 3 günü  ultrason ile degerlendirme yapılır.
• Sonrasında yumurta geliştirici tedaviye başlanır. Bu tedavi cogu zaman günde bir defa yapılan igne seklindedir.
• Tedavi süresi yaklaşık 10-12 gün kadar sürer.
• Belli günlerde hasta tekrar kontrole cagrılarak yumurta gelişimi takip edilir.
• Yumurtalar belli olgunluga erisince son bir yumurta olgunlastırıcı ıgne yapılarak 36  saat sonrasına hastaya yumurta toplama için randevu verilir.
• yumurta toplama günü hasta en az 6 saatlik aç ve susuz olarak hastaneye gelmesi gerekir.
• Yumurta toplama işlemi vajinal ya da bekar hastalarda karından ultrason eşliğinde yapılır. işlem esnasında hasta anestezi aldıgı için ağrı acı hissetmez.
• İşlem sonrası toplanan yumurtalar embriyoloji uzmanı tarafından temizlenir sonrasında dondurularak muhafaza edilir.
• Saklanan yumurta ve spermlerin karısmaması için 3 lü güvenlik sistemleri kullanılmaktadır.
•  

Dondurma işlemi NASIL YAPILIR? Ne kadar saklanabilir?

Dondurma yönteminde -196 derecede embriyo, sperm ve yumurtaların 5 yıl boyunca saklanabilir, sonrasında bu sürenin Sağlık Bakanlığı izni ile uzatılabilmektedir. Kanser tedavisi öncesi başvuran hastaların medin durumuna göre hangi yöntemin seçileceğine karar verilir , eğer hasta evli ise normal bir tüp bebek süreci izleyerek embriyo dondurma, eğer bekar ve genç yaşta bir hasta ise yumurta ya da spermleri dondurma işlemleri ile hücreler saklanabilir.

Yumurta dondurma maaliyeti - Yumurta donduran hastaneler

Yumurta toplama ve dondurma işleminin toplam  maaliyeti yaklaşık bir tüp bebek tedavisi kadardır.

Merkezden merkeze fiyatlar değişiklik gösterebilir.

Burada önemli husus yumurta donduran merkezin seçimidir.

Yumurta dondurma işlemi tecrube ve daha fazla teknoloji deneyim  gerektirir.

Her merkezde aynı başarı oranı ile yapılamamaktadır.

Yıllar sonra yumurtaları kullanmak gerektiğinde dondurulan yumurtalar çözüldüğü zaman işlevini yitirmiş ise tüm emekler ve  harcanan para boşa gitmiş olur.

Bu nedenle yumurta donduran hastane tüp bebek merkezi seçiminde maaliyetten önce bu konudaki deneyimleri başarı oranlarını araştırmak çok daha mantıklı olacaktır.

Hastanemizde yumurta dondurma işlemi makul maaliyet ile  yüksek başarı oranı ile yapılmaktadır. Daha fazla bilgi için lütfen linki tıklayınız --> MEMORİAL ATAŞEHİR TÜP BEBEK MERKEZİ

:

Erken menopoz riskinde de Dondurma yöntemi

Türkiye’de önceki yıllarda  sadece kanser gibi zorunluluk hallerinde Sağlık Bakanlığı’nın izin verdiği “sperm ve yumurta dondurma” işlemi, 30 eylül 2014 te çıkan yasa gereği erken menopoz riski olan henüz ailesini tamamlayamamış bireyler içinde umut kaynağı haline gelecektir.

Böylelikle herhangi bir nedenle henüz bebek planlamayan bayanlar ilgili koşullar oluşmus ise kanser hastalığı olmasa da dahi yumurta hücrelerini dondurtarak saklayabilmektedirler.

Henüz çok yeni çıkmış bir yasa olması nedeniyle toplum tarafından bilinmeyen bu konunun,  özellikle büyük kentlerde yaşayan iş eğitim yaşam mücadeleleri nedeniyle bebek sahibi olamamış bayanlar için çok önemli bir husus olacağı kesindir.

Yumurtalık Yaşlanması ve yumurta sayısında azalma ile ilgili daha fazla bilgi için lütfen linki tıklayınız --> YUMURTALIK YAŞLANMASI

Erken Menopoz  nedir? belirtileri nelerdir Tedavi yöntemleri nelerdir konularında detaylı bilgi için linki tıklayınız --> ERKEN MENOPOZ

Op Dr Zeki Salar, Memorial Ataşehir Kadın Doğum ve Tüp Bebek Merkezi, İstanbul