Normal yollardan gebelik oluşması için tüplerin açık olması önemli bir husustur.
Tüplerin açık olduğunu anlamanın tek yolu HSG dediğimiz rahim filmidir.
HSG rahim filmi nedir? ne işe yarar?
HSG Rahim filmi , erkek üreme hücresi ile yumurtanın buluşmasını sağlayan kanallarının (tüplerin) açık olup olmadığının araştırılması saptanması için yapılan tetkiktir.
Rahim filmi ile hem tüpler hem de rahim boşluğu incelenmiş olur. Rahim içinde yapışıklık, myom, polip varlığı ve rahimde şekil bozukluğu olup olmadığına bakılır.
HSG filmi ile ilgili tüm bilgiler --> VİDEOMUZDA
HSG rahim filmi kimlere önerilir çekilir?
İnfertilite ( Kısırlık ) tanısı alan her kadına rahim filmi çekilmelidir.
Tüp bebek tedavisinden önce embriyonun tutunup gelişmesini engelleyebilecek bir durumun bulunup bulunmadığını anlayabilmek,
tekrarlayan düşüklerin nedenini araştırmak ve
rahim ameliyatlarından sonra son durumu görebilmek için de rahim filmi HSG çekilir.
Rahim filmi nasıl çekilir ?
Rahim filmi ağrılı zor bir test olarak bilinir.
1990larda bu işlem kullanılan araçlar nedeniyle maalesef ağrılı olarak yapılmakta idi.
Ancak günümüzde modern tıp imkanları ile işlem çok az bir ağrı duyularak kolaylıkla yapılabilmektedir.
Ağrı eşiği düşük hastalarda ya da vajinusmus sorunu olanlarda anestezi / sedasyon / sakinleştirici ilaçlar verilebilir.
Rahim filmi anestezi ile veya anestezi olmadan çekilebilir.
Rahim filmi jinekolojik ( kadın doğum ) muayene pozisyonunda yapılır. Ancak bacak dayama çatalları çoğu zaman kullanılmaz.
İşlem esnasında radyasyona maruziyet vardır. Bu hasta için çok yüksek doz olmadığı için tehlike taşımaz.
Ancak işlemi sık yapan sağlık personeli için tehlikelidir. Bu nedenle işlemi yapan sağlık ekibi kurşun yelek giymesi gerekir.
Spekulum uygulaması sonrası rahim ağzı enfeksiyon olmaması için temizlenir.
Daha sonra rahim içine radyoopak madde verilerek rahim içi ve tüplerin durumu araştırılır.
Bu esnada hasta adet sancısına benzer bir kasık ağrısı duyabillir.
HSG Rahim filmi öncesi hazırlık - neler yapılmalıdır
HSG günü cinsel birliktelik önerilmez
Rahim filmi HSG radyoloji servisinde çekilir.
Anestezi ile yapılacak ise 6 saat öncesinden aç ve susuz olunması gerekir.
Anestezi yapılmayacaksa da 2 -3 saat öncesinde birşey yememek daha iyi olur.
İşlem öncesi idrarın yapılması iyi olur.
Rahim filmi ne zaman çekilir ?
Gebelik olmadığından emin olmak için ve işlemin kolay ağrısız olması için HSG rahim filmi adetin bitimine yakın adetin 4-5-6-7. günlerinde çekilir.
Rahim filmi çekimi esnasında yoğun adet kanamasının olmaması gerekir. Adetin tamamen bittiği adetin ortalarında işlem ağrılı olabilir.
Rahim filmi sonucu
HSG rahim filmi çekimi esnasında
- rahim içi yeterli mi
- rahim içinde polip - myom varmı
- rahim içinde yapışıklık var mı
- tüpler açık mı
- tüplerde tıkanıklık var mı sorularına cevap aranır.
Sorun saptanırsa tedavi yoluna gidilir
Tüplerde tıkanıklık nasıl açılır?
HSG rahim filmi çekimi esnasında tüplerde tıkanıklık saptanırsa 2 yöntem kullanılarak tüplerdeki tıkanıklık açılmaya çalışılır;
1) çekim için kullanılan radyoopak madde hızlı ve basınçla verilir Bu yolla kanalın açılması sağlanır.
2) Selektif Salpingografi: Tıkanık olduğu saptanan tüpün içine ince bir kataterle girilir tıkanık bölgeye radyoopak verilir. Daha etkili bir yöntemdir.
Bu iki teknikle tüplerde tıkanıklık açılamaz ise laparoskopi ameliyatı yapılabilir.
Rahim içinde polip myom tedavisi
Polip / myom var ise histeroskopi ameliyatı ile kamera ile vajinal yolla polip / myom alınır. Daha fazla bilgi için tıklayınız --> HİSTEROSKOPİ
Rahim içinde yapışıklık
Özellikle küretaj işlemi sonrası rahim içinde yapışıklıklar olabilir. Geçirilen rahim ameliyatları da rahim içinde yapışıklığa neden olabilir.
Rahim içinde yapışıklık varsa;
- adet miktarında azalma
- adet görememe
- adetler arasında lekelenme
- gebe kalamama
- akıntı
gibi şikayetler görülebilir.
Tanısında HSG filmi yol göstericidir. Histeroskopi ameliyatı ile çoğu zaman yapışıklıklar kolaylıkla açılır ve tedavi edilir.
Tüplerde tıkanıklık belirtileri
- Çoğu zaman belirti vermez
- Kasık ağrısı
- şişkinlik
- Akıntı
- Yüksek ateş
- halsizlik yapabilir.
Tüplerde tıkanıklık neden olur? nedenleri nelerdir ?
- Tüplerdeki yapışıklıklar,
- Tüplerin içindeki sümüksü tıkaçlar, mukuslar, pıhtılar
- Tüplerin girişindeki polipler,
- iTüplerin veya rahmin spazmı kasılması,
- Enfeksiyonlar,
- Endometriozis ,çikolata kistleri,
- Dış gebelik,
- Karın bölgesi ameliyatları
tüplerde tıkanıklığa yol açabilir.
Tüplerde tıkanıklık tedavisi
Tuplerde tıkanıklık var ise laparoskopi ameliyatı ile göbek deliğinden bir kamera ile tıkanıklık açılmaya çalışılır. Daha fazla bilgi için tıklayınız--> LAPAROSKOPİ
Eğer kanalların her ikisinde tıkanıklık varsa normal yollardan gebelik mümkün değildir.
Ancak bir tüpü kapalı olan bayanlar normal yollar ile hamile kalabilirler.
Kanallarında tıkanıklık olan bayanlara laparoskopi yöntemiyle kanalların açılması ameliyatı yapılabileceği gibi direk tüp bebek tedavisi de uygulanabilir.
Hsg Rahim filmi sonrası yaşam
1-2 saat istirahat önerilir.
Ağrı varsa alerjiniz yoksa Majezik tablet tok karna alınabilir.
Hasta 2 saat sonra yaşamına devam edebilir. Araç kullanabilir.
İşlem sonrası 1-2 gün hafif kanama olabilir.
Kanama bittikten sonra cinsel birliktelik olabilir.
Konu ile ilgili videomuz allta yer almaktadır;
Op Dr Zeki SALAR
