Hamile Kalmaya Hazırlık Hamile Kalma Yöntemleri

Sevdiği ve eş olarak seçtiği kişi ile ailesini genişletmek, hamile kalmak ve çocuk sahibi olmak evli çiftlerin neredeyse tamamının hayalini kurduğu bir süreçtir. 

Birçok çift kolay ve doğal bir şekilde hamile kalırken maalesef giderek artan bir şekilde kendiliğinden hamile kalmada sıkıntı ve zorluklar yaşamaktadırlar. Bu nedenle tüp bebek ve yardımcı üreme tıp merkezlerine her gün daha fazla sayıda çift yardım almak için başvurmaktadır.

Kolay yollarla hamile kalamamanın birçok sebebi vardır. Erkekte sperm sorunları kadında yumurtalık, tüplerde ve rahimde sorunlar ve hormonal bozukluklar sıklıkla görülen  bilinen infertilite (kısırlık) sebepleridir. Bunun dışında on çiftin üçünde hamile kalamamanın nedeni saptanamaz. Bu olgulara nedeni bilinmeyen infertilite tanısı konur. Nedeni bilinmeyen infertilite hastalarında psikolojik etkenlerin ön planda olduğuna dair çalışmalar vardır. Bu araştırmalar günümüzde hala devam etmektedir. Kadının bilinç altında anne olmaya hazır olmaması , bebeğine yetememe endişesi, gebeliğin ve anneliğin getireceği sorumluluklardan korkma, evlilikte ve aile içinde yaşanan sorunlar nedeni saptanamayan infertilite hastalarında karşımıza çıkan psikolojik nedenlerin başında gelmektedir. Diğer yandan kadının gebe kalmak için son derece sabırsız ve aceleci olması, gebe kalamayacağı endişesi ve önceki gebeliklerde yaşanan olumsuz durumlar (düşükler gebelik kayıpları) hamile kalmayı daha da zorlaştırmaktadır.

İnsan vücudu sadece et ve kemikten oluşmamaktadır. Yaşanan olumsuz deneyimler, taşınan endişe, korku ve stres beden sağlığını direkt olarak etkileyebilir. Örneğin bir insan stres yüzünden kalp krizi mide kanaması geçirebilir. Aynı şekilde stres hamile kalma sürecini de olumsuz etkileyerek infertilite de bir etken olabilir. 

Kadınların hamile kalmak ve bir an önce anne olmak isteği kimi zaman saplantı haline dönüşmektedir. Böyle durumlarda cinsel ve özel yaşamı yumurtlama gününe ve saatine göre planlayan , yumurtlama testlerine ve aplikasyonlarına göre hareket eden mutsuz evlilikler ortaya çıkmaktadır. Günümüzde yiyeceklerden içeceklere solunan havaya kadar herşey doğallığını yitirmektedir. İnsanlarla ilişkiler diyologlar sms ve internet üzerinden selamlaşmalara sohbetlere yazışmalara indirgenmiştir. Geriye kalan nadir özel şeylerden birisi olması gereken cinsel yaşamda testlere aplikasyonlara göre planlandığı zaman mutsuzluk kaçınılmaz olmaktadır. Mutsuzluk ve stres gebe kalmayı gebelik sürecini ciddi anlamda etkilediği unutulmamalı uzman doktor önermediği sürece cinsel yaşam doğal halinde stressiz yaşanmalıdır. 

Cinsel yaşam sağlıklı bir evlilik için kaçınılmazdır. Cinsel yaşamın tek amacı çocuk sahibi olmak kesinlikle değildir. Diğer deyişle sadece çocuk sahibi olmaya yönelik cinsel yaşam birliktelik sağlıklı mutlu bir evliliğin sonunu hazırlar. Evliliklerde büyük küçük anlaşmazlıklar sorunlar mutlakaolur . Bunlar sağlıklı bir cinsel yaşamla tatlıya bağlanır. Sağlıklı ve uyumlu cinsel yaşam evlilğin önemli bir yapıtaşı çimentosu gibidir. 

Sağlıklı sorunsuz evliliği olan her çift bu mutluluklarını çocuk sahibi olarak perçinlemek ve ailelerini genişletmek isterler. Bu normal bir süreçtir. Ancak hamile kalmak çoğu zaman biraz zaman alır. Yaşam her zaman bilgisayar oyunu gibi değildir. Bilgisayar oyununda gerekli koşulları yerine getiren herkese    bilgisayar her zaman hak edilen ödülü verir. Ancak gerçek yaşamda bu her zaman böyle değildir. Herkesin her çiftin hak ettiği ödülü kazanması eş zamanlı değildir. Bu nedenle bedensel hiçbir sorunu olmasa da düzenli cinsel birliktelik olsa da çiftler ilk denemede hemen hamile kalamayabilir. Bilimsel çalışmalar 35 yaş altında yeterli yumurta sayısı olan ailesinde erken menopoz olmayan düzenli adet gören kadınlarda 1 yıla kadar hamile kalmamayı normal olarak görmektedir. Bu koşullara sahip kadınlarda infertilite tanısı koymak ve gerekli testlere başlamak için bir yıl beklemek süreci kendi haline bırakmak bilimsel bir gerçektir. 

35 yaş üzeri , ailede erken menopoz ve adet düzensizliği varlığında ise bu süre 6 aydır. Bu kadınlarda 6 ay içinde gebelik oluşmamış ise gerekli test ve incelemelere başlanmalıdır.

Burada önemli bir hususta bu  araştırma testlerine başlamak için neden belli bir süre beklenmesi gerektiğinin önerildiğidir. Bunun en önemli sebebi infertilite araştırma testleri zahmetli biraz da maliyetli testlerdir. Bunun da ötesinde bu testlerde kimi zaman önemsiz küçük sorunlar saptanabilir. Bunlar bilimsel olarak önemli olmasa da çiftler bunu büyük bir sorun olarak görebilmekte ve bu durum streslerini arttırabilmektedir. Örneğin sperm testinde sperm sayısında hafif bir azalma saptanması hamile kalmayı olumsuz etkilememektedir. Ancak sperm sayısında azalma olduğunu öğrenen bir erkek cinsel birliktelikten tamamen geri durabilmektedir. 

Bunun gibi yumurtlama testleri ve aplikasyonlarına göre cinsel yaşamın planlanması da erkekler için ciddi bir stres ve mutsuzluk kaynağıdır. 

Tüm bunlara rağmen birçok kadın hamile kalmayı düşündükleri zaman internet başta olmak üzere değişik kaynaklardan “ hamile kalma yöntemleri , yolları nelerdir,  hamile kalmak için basit ilkel yöntemler hamile kalmak için en kolay yöntem en çabuk hamile kalma yöntemleri, hamile kalmak için denenmiş yöntemler, hamile kalmak için alternatif yöntemler, doğru hamile kalma yöntemleri, en etkili hamile kalma yöntemleri, eskilerin hamile kalma yöntemleri, en kolay gebe kalma yöntemleri, hamile kalmak için ilginç yöntemler, ilişkiden sonra hamile kalma yöntemleri" gibi birçok soruya cevap aramaya başlamaktadır .

Bu yazı hamile kalmaya ve çocuk sahibi olmaya karar veren çiftlerin merak ettiği sorulara bilimsel cevaplar  vermek amacıyla hazırlanmıştır.

Hamilelik öncesi yapılması gerekenler nelerdir? 

Hamilelik öncesi kadın doğum uzmanına başvurmak sağlıklı ve sorunsuz bir gebelik süreci için önemlidir.  Kadın doğum uzmanı gebelik öncesi muayene ve ultrason yaparak kadın vücudunun gebeliğe hazır olmadığını değerlendirecek ve  gerekli kan ve idrar testlerini isteyecektir. Bu sonuçlara göre vitamin desteği önerebilir. Bunun dışında tüm anne adaylarına günlük 400 mikrogram folik asit vitamin desteği önerilir. Folik asit bir B vitamini çeşidi olup doğal olarak sebzeler meyveler baklagiller ceviz yumurta gibi besinlerde bol miktarda bulunur. Bu nedenle ege – akdeniz usulü beslenmek yeterli folik asit desteği sağlar. Folik asitin fazlası idrar yolu ile vücuttan atılır. Vucutta birikme yapmaz bebeğe zararlı değildir. Bu nedenlerle gebelik öncesi folik asit tedavisi almamak sağlıklı beslenen bir anne adayı için sorun olmayacağı gibi folik asit alınması da anne ve bebek için herhangi bir soruna neden olmayacaktır.

Hamile kalmayı kolaylaştırmak için neler yapılmalıdır? 

Hamile kalma sürecini kolaylaştırmak için anne adayının adet tarihlerini not etmesi adet düzenini gözlemlemesi sağlıklı olur 21 günden sık 45 günden fazla süren adet düzensizlikleri varsa bu durum kadın doğum uzmanı ile paylaşılmalıdır. Bu durumda hormon testleri yapılması gerekebilir. 

Diger yandan kolay gebe kalmak ve sorunsuz sağlıklı bir gebelik yasamak için gebelik öncesi fazla kilolardan kurtulmak ideal kiloya ulaşmak  düzenli spor yapmayı, sağlıklı beslenmeyi  ve yeterli uykuyu alışkanlık haline getirmek önemli bir husustur.

Sigara ve alkol gibi kötü alışkanlıklardan kurtulmak için gebelik öncesi dönem ideal bir zamandır . Maalesef birçok anne adayı bunun için hamile kalmayı beklemektedir.

Hamile kalmayı kolaylaştıracak pozisyonlar var mıdır? 

Cinsel yaşam her zaman tüm doğallığı ile yaşanmalıdır. Yapılan  değerlendirmelerde herhangi bir cinsel pozisyonun hamile kalmayı kolaylaştırdığı saptanamamıştır. Ancak hangi cinsel pozisyon olursa olsun birliktelik sonrası 15-30 dakika kadar yatar pozisyonda istirahat etmek sperm hücrelerinin daha fazla geçişine katkı sağlayabilir. 

Hamile kalma yöntemleri yastık kullanımı etkili midir?

Yumurtalama zamanı birliktelik sonrası yarım saat kadar sırtüstü yatar pozisyonda istirahat etmek daha fazla sperm hücresinin rahim kanalına ilerlemesine katkı sağlayabilir. Bu esnada hamile kalmayı kolaylaştırmak için kalça bölgesinin altına yastık konulmasının ekstra bir katkısı olmayacaktır.

Hamile kalma yöntemlerinde bitkisel yöntemler var mıdır? 

Hamile kalmayı kolayşatırmak için tüketilmesi gereken özel bir bitkisel yöntem yoktur. Diğer yandan yapılan bilimsel çalışmalar haftada en azından 2 kez balık tüketmenin ya da balık yağı kullanımının hamile kalma sürecini kolaylaştırdığını fastfood tüketiminin ise zorlaştırdığını göstermektedir.  Bu nedenle hazır kimyasal içerikli işlenmiş gıdalar yerine mümkün olduğunca doğal ve az işlenmiş gıdalarla beslenmeli ege – akdeniz tipi beslenme alışkanlığı edinilmelidir.

Hamilelik öncesi beslenme nasıl olmalıdır?

Hamilelik öncesinde proteinden zengin gıdalar bolca tüketilmelidir. Et süt yumurta balık tavuk bol miktarda protein içerirler.  Günde en az 2 lt su tüketilmelidir.  Süt sevilmiyorsa yoğurt ve ayran daha sağlıklı seçeneklerdir. Kefir günde bir çay bardağı kadar tüketilebilir. Her sabah bir ya da iki yumurta, yumurta tüketilmeyen günlerde üç adet ceviz güne başlarken iyi bir başlangıç olabilir. Haftada en az 2 kez balık tüketilmelidir. Balık seçiminde deniz balıkları tercih edilmeli alabalık gibi göl / tatlı su balıkları tercih edilmemelidir. Doğal balık mevsimi değilse haftalık 160 gr ton balığı ya da somonda tüketilebilir.  Günde bir kez içilen doğal maden suları gerekli mineral desteğini sağlar. Bu ürünler satın alınırken sodyum içeriği dişük olanlar tercih edilmelidir. 

Kırmızı et , tavuk eti ve yumurta sarısı bol miktarda demir içerir. Demir anemi kansızlık olmasını önler. Gebeliğin sağlıklı geçmesini sağlar. Bu besinlerdeki demirin emilmesini portakal mandalina gibi C vitamininden zengin meyveler kolaylaştırır. Bu nedenle et tavuk yumurta tüketilirken yanında bir bardak protakal suyu ya da portakal ya da mandalina tüketilmesi kan değerlerinin yükselmesinde büyük önem taşır.

Diğer yandan gebelik öncesi içerisinde kimyasal madde içeren işlenmiş sosis salam bulyon  kola fanta hazır çorba gibi ürünler tüketilmemelidir. Tatlı yağlı hamur işi pasta kek kurabiye yüksek karbonhidrat içeriği nedeniyle kilo artışına sebep olacak bu da hamile kalmayı zorlaştıracaktır. 

Midye karides gibi deniz ürünleri ağır metal içerdiği için sakatat gibi besinlerde içerikleri nedeniyle beslenme listesinden çıkarılmalıdır. 

Sebze ve meyvelerin iyi yıkanması ve temizliğine güvenilmeyen yerlerde salata tüketilmemesi toksoplazma enfeksiyonundan korunmak için önemli bir husustur. Suşi pastırma etli çiğ köfte gibi çiğ et içeren besinlerde tüketilmemelidir. 

Aşırı kahve, çay ve karışık bitki çaylarının , nane ve adaçayı içeren çayların tüketilmemesi daha sağlıklıdır. 

Hamilelik öncesi folik asit tedavisi gerekli midir?

Hamilelik öncesi folik asit tedavisi hamile kalmayı kolaylaştırmaz . Folik asit tedavisinin amacı bebeğin sağlıklı olması nöral tüp defektleri denilen omurgada açıklık olmasının önlenmesidir.  Bu nedenle günlük 400 mikrogram folik asit içeren haplardan günde bir kez tok karna alınması faydalıdır. Ancak alınmadığı zamanda endişe duymaya gerek yoktur. Çünkü sağlıklı beslenen yeterince meyve sebze tüketen bir kadında folik asit eksikliği gözükmez. 

Eşim boşaldıktan sonra kaç dakika beklenmelidir?

Cinsel birliktelik sonrası 20-30 dakika kadar sırüstü yatar posizyonda istirahat edilmesi  sperm hücrelerinin rahim kanalına ve tüplere ilerlemesi için yeterlidir.

Adetten kaç gün sonra hamile kalınır?

Adetten kaç gün sonra hamile kalınacağı adet süresine göre değişkenlik gösterir. Aslında bir sonraki adetten 14 gün önce hamile kalınır. Ancak bir sonraki adetin ne zaman olacağını çoğu zaman tam olarak bilemeyiz.

Tamamen düzenli adet gören anne adaylarında bunu hesaplamak kolaydır. 

Örneğin 30 günde bir düzenli adet gören bir kadın adetinin başlamasından 16 gün sonra hamile kalırken (30-14_ 16. Gün), 26 günde bir adet gören kadın adetten 12 gün sonra hamile kalır ( 26-14 = 12. Gün)

Bu nedenle adetten sonra hamile kalma günü kadından kadına aydan aya farklılık gösterebilir.

Evliliğin ilk aylarında hamile kalınır mı?

Düzenli adet gören herhangi bir kadın hastalığı olmayan sperm sayısı yeterli olan çiftler düzenli cinsel yaşam olması halinde evliliğin ilk aylarında hamile kalabilir. Ancak herşey normal olsa da bu süre bir yıla kadar uzayabilir. Bu normal bir süreçtir.

Tek seferde nasıl hamile kalınır?

Tek seferde hamile kalma olasılığı %3-5 kadardır. Bu nedenle ilk ve tek sefer denemede hamile kalınmamasına şaşırılmamalıdır. 

Önemli olan yumurta çatlamasının olduğu günler başta olmak üzere düzenli cinsel birlikteliktir.  Sperm hücreleri rahim içinde 48 saat kadar canlı kalabilir. Bu nedenle yumurta çatlaması beklenen günlerde saat hesabı yapmadan iki günde bir cinsel yaşam olması hamile kalma şansını belirgin olarak arttırır.

Hamile kalmanın önündeki tıbbi sorunlar nelerdir?

Anne adayındaki sistemik rahatsızlıklar ve bazı kronik hastalıklar hamile kalmaya engel olabilir ya da hamilelikte tıbbi sorunlara neden olabilir. Özellikle annedeki ciddi akciğer hastalıkları kalp rahatsızlıkları ve kontrol edilemeyen yüksek tansiyon riskli durumlardır. Diyabet (şeker hastalığı), epilepsi ( sara hastalığı ),  FMF ( ailesel akdeniz ateşi) gibi sağlık sorunları hamilelik öncesi ve hamilelik sırasında ilaç tedavileri ile günümüzde çoğu zaman sorunsuz bir hamilelik sürecine imkan sağlamaktadır.

Hamile kalma takvim yöntemi nedir?(Hamile kalma takvim yöntemi hesaplama)

Hamile kalmak için takvim yöntemini kullanmak için adetlerin her zaman son derece düzenli olması gerekir . Adet süreleri farklı değişken olan kadınların takvim yöntemi ile hamile kalmaya çalışmaları çoğu zaman olumlu bir sonuç vermez. 

Düzenli adet gören anne adayları 30 günde bir adet görüyor ise adetin başlangıcından itibareb 14. ve 16. günlerde birliktelik olması takvim yöntemi ile hamile kalma için yüksek olasılıklı günlerdir.

Vajinismus hamile kalmayı engeller mi?

Vajinismus olgularının tamamına yakınında anne adayının kafasında büyüttüğü korkular endişeler ve bunlara bağlı stres söz konusudur. Bu psikojik sorunlar normal cinsel birlikteliği imkansız sokar. Bu nedenle vajinismus tedavi edilmezse hamile kalmayı engeller. Ancak vajinismus konusunda bilgili kadın doğum uzmanları ve psikologlar yardımı ile çoğu zaman vajinismus tedavi edilebilir . böylelikle vajinismus sorunu ortadan kalkarak hamilelik mümkün olabilir.

Polikistik over hamile kalmayı engeller mi?

Polikistik over sendromunda adet düzensizlikleri adet gecikmeleri adet görememe sorunları ön plandadır. Tüm bunların nedeni normal yumurta gelişimi ve büyümesinin olmamasıdır. Yumurta hücresi olgunlaşıp tüplere atılmaz ise düzenli cinsel yaşam olsa da sperm ile yumurta hücresi birleşemeyeceği için hamile kalmakta polikistik over sendromlu hastalarda oldukça zor olabilir.

Polikistik over sendromlu hastaların hamile kalmasında diyet egzersiz ve normal kiloda olmak önemli bir husustur. Tüm bunlara rağmen polikistik over sendromlu hasta hamile kalamıyorsa basit bir hap tedavisi ile yumurta gelişimi uyarılarak doğal yollarla hamilelik oluşabilir.

Hamile kalmak için prp yöntemi nedir?

PRP son yıllarda tıbbın değişik alanlarında kullanılmaya başlanmıştır. PRP de hastanın kanı alınır beyaz ve kırmızı kısımları ayrıştırılır. Beyaz kısmı dokuya enjekte edilir. PRP en çok dermatoloji ve estetik alanında kullanılmaktadır. Son yıllarda yumurta sayısı azalmış ya da rahim zarı kalınlaşmadığı durumlarda PRP yöntemi ile denemeler yapılmaktadır. Ancak hali hazırda bu tedavi yönteminin faydasının olup olmadığı olası riskleri netlik kazanmış değildir. Bu nedenle PRP yönteminin uygulanmadan önce tedavinin riskleri detaylı olarak gözden geçirilmelidir

Op Dr Zeki SALAR