Hamile Kalamıyorum -Kısırlık Araştırma Testleri 

Bu yazının amacı;  bebek sahibi olmak isteyen ancak beklenen süre içinde hamilelik olamamış çiftlere neler yapması gerektiğini hangi aşamalardan geçerek sonuca ulaşmaları gerektiğini açıklamak yol göstermektir. 

Günümüz insanı maalesef giderek daha sabırsız ve aceleci hale gelmektedir. Yeni nesil, aylar öncesinde gebe kalacakları tarihleri belirlemekte , kafalarındaki plan gerçekleşmeyince üst üste 2-3 ay adet olduğu zaman çoğu zaman yok yere strese girmektedirler.

Yaşam her zaman bir anda isteklerimizi kabul etmeyebilir. Herşeyin belli bir zamanı vardır. 

Kadınların çok çok azı korunmadıkları ilk aylarda hemen hamile kalabilerler. Bilimsel kaynaklar hamilelik oluşması için 1 yıl kadar beklenmesi gerektiğini işaret etmektedirler.

Bu bir yıllık süre 

35 yaş üzerinde iseniz ,

Ailede erken menopoz var ise   6 aydır ! 

Tabi ki bu 6 aylık ya da 1 yıllık süre zarfında düzenli birliktelik olması gerekmektedir.

Düzenli birliktelikten kastımız haftada 2-3 kez birlikteliğin olmasıdır.

Özet olarak;

hamile kalmak için sabırsız olmak acele etmek her adetle kadını biraz daha fazla strese sokar.

Hamile kalmak için yumurtlama süresini takip etmek amacıyla cep telefonu applikasyonu kullanmak veya ovulasyon testi yapmanız buna göre cinsel yaşamı planlanması erkeklerde cinsel isteksizlik sertleşme sorunlarına yol açabilir.

Düzenli birliktelik yeterlidir.

6 ay -1 yıl içinde buna rağmen gebelik olmuyorsa işte o zaman neden hamile kalamıyorum? neden gebelik oluşmuyor ? sorularını sorup aşağıdaki yolu izlemek gerekli testleri yaptırmak, araştırmak  gerekir .

Bir problem varsa nedenini anlamadan  çözümü mümkün değildir.

Bir çiftte birden fazla sorun olabilir. Bu nedenle tedaviye başlamadan tüm olasılıklar gözden geçirilmelidir.

Tedaviye başlandıktan sonra, tedaviden sonuç alamadıgımız zaman testleri istemek araştırmak için çok geç kalınmıstır.

Bu durumda bebek isteyen çiftin ZAMANI, PARASI ve UMUTLARI boşa gitmiş olacaktır.

Yapılması Gerekenler:

1)Çiftle görüşme Sorunu anlama:

Başvurdukları uzman hekim tarafından sorunun nedeninin araştırılması gerekliliği kararı alınmışsa araştırmaya, çifte en az zarar verecek, en az yoracak  en basit tetkiklerle işe başlanmalıdır.

Araştırma da ilk ve en önemli aşama çiftin birlikte görüşmeye alınarak, yeterli zaman verilerek o zamana dek yapılanlar hakkında bilgi alınmasıdır. 

Çiftin önceden yaşadığı sağlık sorunları, hastalıklar, ailedeki sağlık problemleri, önceden gebelik yaşanıp yaşanmadığı, aldığı tedaviler, adet düzensizlikleri tanıda çok önemlidir.

Birçok çift tedavi amacıyla kliniğimize başvurduğu zaman tedaviye başlanması konusunda aceleci haldedir.

Bunda uzun süredir beklenen bebeğin gelmemesindeki sabırsızlık ve toplum çevre baskısı önemli rol oynamaktadır. 

Tedaviye alelacele başlamak yerine  süreci olumsuz etkileyebilecek tüm faktörler değerlendirildikten sonra gerekli testler tamamlandıktan sonra başlamak en doğrusudur.

Tedavinin ortasında ya da başarısızlıkla sonuç elde ettikten sonra çifte “bu testleri de yapalım” demek çifte yapılan en büyük haksızlıktır. Çoğu zaman büyük bir stress ile karşımıza gelen çifti dinlemek anlamak geçirdiği süreçleri bilmek yapılan tetkikleri değerlendirmek en doğru başlangıctır.

İnfertilite tedavisi kişiye özel bir tedavidir. Herkese aynı tedavi verilemez.

Önceki olumsuz denemeler varsa bunlardan ders çıkarmak önemli bir husustur. 

Araştırmaya, çifte en az zarar verecek, en az yoracak  en basit tetkiklerle işe başlanmalıdır.

Araştırma da ilk ve en önemli aşama çiftin birlikte görüşmeye alınarak, yeterli zaman verilerek o zamana dek yapılanlar hakkında bilgi alınmasıdır. Hastalık yoktur hasta vardır. İnfertilite ( Gebe kalamama ) durumunda tedavi kişiye özeldir.

2) Muayene ve Ultrason

Bu bilgilerin ışığında  jinekolojik muayene yapılır.  Ardından ultrasonografi ile değerlendirilir. Muayene ve ultrasonografi ile  vajina, rahim ağzı, rahim, yumurtalıklar değerlendirilirken tupler ( kanallar) değerlendirilemez.

Bu değerlendirme tedavi için çok değerlidir. Konu hakkında uzman bu değerlendirme sonrası;

• rahim ağzında yara
• enfeksiyon
• myom
• polip
• yumurtalık kistleri
• yumurta sayısında azalma
• gebelik sansı
• erken menopoz riski

gibi bircok konuda size değerli bilgiler verebilir. Bu  hususlar gebeliği direk etkileyen faktörlerdir.

3) Sperm ( meni ) Testi

Bebek sahibi olma, erkek ve kadını birlikte ilgilendiren bir konu olduğu için erkekte kendisinde sorun olup olmadığını araştırmak için sperm testi yaptırmalıdır.

Sperm örneğinin embriyolog tarafından değerlendirilmesi gerekmektedir.

Bayana yapılan ultrason değerlendirmesi kadar önemli ve değerli bir husustur.

Sperm Testinde;

** Sperm sayısı 

**Sperm hareketi ve

** Spermin yapısı değerlendirilir.

Bu sonuca göre baba adayına tedavi verilebilir. Ek testler istenebilir. Testin tekrarı gerekebilir. Bu sonuçlara gerek çifte nasıl bir yöntem ile bebek sahibi olacagı hakkında net bilgi verilir. Sperm testi tedavinin hangi şekilde olacagını belirler. İlk sırada yapılması gereken testlerden biridir. 

Spermde azlık olması sorun olması eksiklik ya da ayıp bir durum değildir. Basit tedavilerle sperm sorunu çözülebilir.

Sperm kalitesi ve sayısı için tedavi  verilmiş ise sonucu görmek için 3 ay beklemek gerekir.

Tek bir teste bakarak karar verilmez. Tedavi sonrası  test tekrar edilir. Buna göre bir karar verilir ve uygun bir tedavi önerilmelidir.

4) Hormon Testleri:

Hormonal bozukluklarda yumurta gelişimini etkileyerek bebek sahibi olmayı önleyebilir. Adet döneminin başlangıcında hormonal değerlendirme için kadından sabah aç karna kan  örneği alınır. Adetin ilk 3 günü içinde testler yapılmalıdır. 

Çoğu zaman basit bir hap tedavisi ile sorun çözülür.

Bu durumda aşılama tüp bebek tedavisine bile gerek kalmadan çift anne-baba olabilir.

5) Rahim  ( Kanal ) Filmi, HSG

Adetin bitimine yakın kanalların değerlendirilmesi için HSG ( kanal filmi) ( rahim filmi) çekilir. 

Bu film rahmin iç yapısı ve kanallar hakkında bilgi verir. 

Bu işlem biraz ağrılıdır. Hastalar tarafından şiddetli bir adet sancısına benzetilmektedir. Ağrı eşiği düşük olan hastaların anestezi altında bu filmi çektirmelerini önermekteyiz.

Anestezi ile filmi çektirmek isteyenlerin 6 saat öncesinden su dahil hiçbirşey yiyip içmemeleri gerekmektedir. Biraz zahmetli olmakla birlikte iyi ve doğru yapılırsa  bizlere çok değerli bilgiler verir.

Ancak maalesef çoğu kez filmler çok kötü kalitede çekilmekte ve sonuçtan hiçbirsey anlasılmamaktadır.  Lütfen bu tetkiki yaptırmadan önce doktorunuzdan tavsiye alınız. 

Görüldüğü ve anlaşıldığı üzere anne baba olamayan her çifte tüp bebek tedavisi  yapılması gerekli değildir.

Sorunun saptanması ile tedavisiz ya da basit tedavilerle gebe kalamama ( kısırlık ) sorunu çözülebilir.

Bu testler infertilitede temel testlerdir. Tüm bu testler sonucunda saptanan nedene göre tedavi kararı verilmelidir.

 Tekrarlayan gebelik kayıpları olan hastalarda, yumurtalık kapasitesi azalmış hastalarda ileri testler gerekebilir.

bu testler sırası ile;

-anne ve baba adayından genetik inceleme testleri

-kanın pıhtılaşma  testleri

-bağışıklık sistemi testleri

-annedeki sistemik hastalıkların araştırılması

– Gerekirse laparoskopi / histeroskopi adı verilen kamera yolu ile organların incelenmesi

Tüm bu testler sonucunda saptanan nedene göre tedavi kararı verilmelidir. 

Unutulmamalıdır ki bebek isteyen tüm çiftlerde tek çözüm tüp bebek tedavisi değildir. Tüp bebeğe gerek kalmadan  sorunun saptanması ile sorun kendiliğinden bile çözülebilinir. Ya da aşılama , yumurta takibi yöntemlerle de sonuç alınabilir.

Sonuç olarak unutulmamalıdır ki İnfertilite tedavisi kişiye özeldir. Hastayı iyi değerlendirmek anlamak ve kişiye yönelik özel yaklaşım HAMİLELİK için şarttır.

Op Dr Zeki SALAR   Memorial  Hastanesi Kadın Hastalıkları Doğum Tüp Bebek Merkezi İstanbul