HPV virusu günümüzde oldukça yaygın , kadın ve erkekte saptanabilen ve oldukça can sıkıcı bir hastalık nedenidir.

Aslına bakılırsa gerek tanısında gerek takip ve tedavisinde ve önlenmesinde çok fazla bilgi eksikliği ve yanlışlığı vardır.

Uzun yıllardır yüzlerce hasta da bu hastalık etkenini saptadık tedavi ettik .

Şunu açıklıkla ifade etmek isterim ki HPV virusu saptadığımız

• kontrollere gelen
• tedavilerini alan
• önerilerimizi dikkate alan hiçbir hastamız kanser olmadı, siğil olanların hepsi tedavi oldular ve bir çoğunun HPV testleri bir süre sonra temiz olarak rapor edilmiştir.

Bu nedenle  HPV testinin pozitif olması dünyanın sonu değildir. HPV pozitif olan hastalar tedavisiz bir hastalıkla karşı karşıya değildir.

HPV pozitifliği her zaman cinsel yolla bulaştığını göstermez

Hastanın tedavi ve önerilere uyumu ile tamamen kontrol altına alınabilir ve bu şekilde  HPV pozitif hastalar kanser olmazlar ve  varsa siğillerinden tamamen kurtulurlar.

Bu yazı HPV nin önlenmesinin önemli olduğunu, tedavisinin mümkün olduğunu ve HPV den kurtulmanın ve tam bir iyilik halinin hayal olmadığını okuyanlara açıklamaktadır.

Op Dr Zeki SALAR

HPV ( Human Papilloma  Virusu ) nedir?  HPV hangi hastalıklara neden olur?

Erişkinlerde özellikle genital bölgeler olmak üzere vücudun birçok yerinde lezyonlara neden olabilen bulaşıcı bir virustur.

100’den fazla çeşidi vardır. Kimileri kanserlerin gelişiminde etkin rol alırlar. Kimileri siğil, kondilom adı verilen cilt sorunlarına neden olur.

HPV birçok  rahatsızlıkla karşımıza çıkabilir;

• El ve ayaklarda görülen siğillere,
• Genital bölgede görülen kondilomlara,
• Ağızda, nefes ve yemek borusunda, peniste lezyonlara,
• Dış genital bölgede, vajinada ve en sık olarak rahim ağzında hücresel bozukluklara
• Tedavi edilmezse bu bölgelerin kanserlerine neden  olabilir.

Hangi  HPV tipleri kansere yol açar?
HPV’nin   16, 18, 31, 33, 35, 39, 45, 51, 52, 56, 58, 59, 68, 73 ve 82 tipleri rahim ağzı, vajina, vulva, anüs ve penis kanserlerinin gelişiminde rol oynar .

Bu yüzden bunlara  yüksek riskli-  karsinojenik HPV adı verilir.

Rahim ağzı kanserinde en sık HPV16 saptanır. Bunun dışında HPV18, HPV31, HPV45 en çok karşımıza çıkan virus tipleridir.

Bunların içinde en çok karşımıza çıkan ve en tehlikeli olanlar tip HPV16 ve HPV18 dir.

Hangi  HPV tipleri siğile yol açar?

Diğer yandan HPV’nin  6, 11, 42, 43, 44, 54, 61, 70, 72 ve 81 tipleri kansere neden olmaz.

Bu nedenle bunlara düşük riskli – nonkarsinojenik HPV adı verilir.

Genital bölgedeki  siğillere çoğu zaman  (> %90) HPV6 ve HPV11 yol açar.

HPV Virusu  Belirtileri

• Çoğu zaman belirti vermeyebilir. 

• Ciltten kabarık, sert yüzeyi düzgün olmayan çıkıntılar görülebilir. Bunlar kişinin kendisi tarafından görülebilir ya da elle hissedilebilir. Lezyonlar  bazen  yumuşak olabilen , pembe-beyaz renkli, karnıbahar benzeri oluşumlardır.Bunlara siğil ya da kondilom denilir. Bu lezyonlar yanma, batma ve kaşınma hissine yol açabilir.
• Dikkat edilmezse epilasyon sırasında kanama görülebilir.  
• UYARI: Kondilomların / siğillerin  yanlışlıkla kesilmesi yayılmasına neden olabilir.
• Genital siğillerin tanısı belirtileri ve  tedavisi hakkında detaylı bilgi için linki tıklayınız--> GENİTAL SİĞİLLER

• Rahim ağzında yara,  hücresel bozukluk varsa geçmeyen tekrarlayan vajinal akıntılar görülebilir. Akıntılar  kötü kokulu olabilir.
• Kahverengi et suyu şeklinde kanlı akıntılar daha çok rahim ağzı kanserinde görülür. 
• Rahim Ağzı Kanseri belirtileri, teşhisi tedavi yöntemleri hakkında detaylı bilgi için linki tıklayınız--> RAHİM AĞZI KANSERİ

HPV kadında,  

1)      Kondilom (  genital siğiller)

2)      Vulva ( dış genital bölgede ) hücresel değişikler ve vulva kanseri

2)      Rahim ağzında hücresel değişiklikler CIN 1, CIN 2 ,CIN 3,

3)      Serviks (rahim ağzı) kanseri yol açabilir.

HPV erkekte,

1) Genital siğiller kondilom

2) Penis cildinde hücresel bozukluklar ve penis kanseri ne yol açabilir.

Hem erkek hem kadında  HPV; ağız, boğaz, el, ayak, göz gibi organlarda da lezyonlara  ve kanserlere neden olabilir.

HPV ne kadar bulaşıcıdır?

• HPV cinsel yolla en sık bulaşan virustur. Kondilomu olan partnerle bir kez cinsel birliktelikle % 50- %60 gibi YÜKSEK ORANDA  bulaşmanın olduğu gösterilmiştir.

HPV ne zaman belirti verir?

• Hastaların büyük kısmında 1- 2 ay içinde belirti verir.
• Ancak,  bazı kişilerde HPV aylarca  yıllarca  sessiz kalabilir.
• Bu yüzden hastalığın ne zaman veya kimden bulaştığını bilmek mümkün olmayabilir.

HPV virusu nasıl bulaşır 

En çok cinsel birliktelik ve yakın temas yolu ile bulaşır.  HPV Bulaşıcılığı yüksektir.

Prezervatif AİDS etkini HIV'a karşı büyük oranda koruma sağlarken HPV ye karşı yeterince koruyucu değildir.  Ancak bu yanlış yorumlanmamalıdır.

HPV ve HİV dahil birçok hastalıktan korunma da prezervatif kullanımı büyük bir önem taşır. Gereklidir.

Cinsel birliktelik dışında sürtünme, yakın temas, oral seks yolu ile de bulaşı olabilir.

HPV başka hangi yollarla bulaşır?

• Ortak kullanılan tuvaletler, saunalar, hamamlar, epilasyon merkezleri, yüzme havuzları,
• Ortak kullanılan havlular, sabunlar, küvetler bu konu ile ilgili suçlanmaktadır. Bu yollarla geçiş olduğuna dair bilimsel bir kanıt yoktur.
• Ancak birçok kadın doğum uzmanının klinik pratiğinde, cinsel yol dışında bulaşının da mümkün olabileceğini gösteren olgular olmuştur.
• Bu nedenle “HPV eşittir cinsel ilişki” şeklinde bir ön yargı oluşmamalıdır.

HPV virusu öpüşmeyle bulaşır mı

Partnerin bademciklerinde, dilinde, dudağının iç kısmında, boğazında HPV virusu var ise HPV virusu öpüşmeyle bulaşabilir.

HPV virusu ve cinsellik

Cinsel yolla bulaşma oranı yüksek olması ve cinsel birliktelik dışında öpüşme yakın temas ile bulaşıcı olması nedeniyle ideal olan cinsel birliktelik öncesi çiftlerin doktor kontrolunden geçmesidir. Evlilik öncesi eşler kontrolden geçebilir.

Ancak bu değerlendirme çoğu zaman mümkün olamamaktadır. Bu nedenle tek  eşlilik korunmada  önem taşır 

Bunun dışında 12-14 yaşından itibaren 45 yaşına kadar kadın ve erkekler HPV AŞISI yaptırabilirler.

Son olarak yeni ilişkilerde kondom / prezervatif kullanımı %70 oranında koruma sağlar.

Eğer eşlerden birisinde HPV enfeksiyonu , siğil varsa, testlerde HPV pozitif saptanmış ise tedavi olmadan sonuçlanmadan, lezyonlar ortadan kalkmadan,   cinsel birliktelik olmaması olursa kondom ile olması ve diğer eşin mutlaka HPV aşısı olması büyük önem taşır.

HPV testi 2 çeşittir.

1. HPV tarama testi
2. HPV tiplendirme testi

HPV tarama testi vucutta HPV virusu var mı yok mu bunu araştırır. Daha kolaydır. Ama yeterli bilgi vermez. HPV nin tehlikeli mi tehlikesiz tipi mi var ?? bu konuda bilgi vermez. Bu nedenle HPV varmı yok mu varsa hangi tip HPV var olduğunu gösteren HPV Tiplendirme Testi yapılması daha sağlıklı bilgi verir.

Testler pahalıdır.  Sağlık sigortları çoğu zaman karşılamaz

Ülkemizde Aile Sağlığı Merkezleri (ASM) ve Toplum Sağlığı Merkezleri (TSM) bünyesindeki Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezleri  (KETEM ) de testler 30-65 yaş arasındaki cinsel yönden aktif kadınlara ÜCRETSİZ olarak yapılmaktadır.

Test için alttan jinekolojik muayene olmak gerekir. Smear testi gibi vajinaya spekulum muayenesi yapılarak acısız bir şekilde sıvı örneği alınır.

Sonuçlar 2-4 hafta sonra çıkmaktadır.

HPV testinin herkese yapılmasına gerek yoktur.  Sadece şüpheli ve riskli durumlarda yapılabilir.

Erkeklerde HPV virusu

Erkeklerde HPV, penis, testisler, perine bölgesinde makat çevresi ve içinde ağız boşluğunda  boğazda dilde siğiller olarak kendini gösterir. 

Kadınlardaki lezyonlardan daha küçük ve daha çok ten renginde olduğu için gözden kaçabilir.  Deri kıvrımlarının arasında kıl köklerinin dip kısmında gizlenmiş olabilir.

Dikkatli bir muayene ile kolaylıkla teşhis edilebilir. 

Genital bölgede lezyonlardan ya da varsa akıntıdan patolojik inceleme veya hpv testi ile erkekte tanı kesinleştirilir.

Epilasyon sırasında kanama ile kendini gösterebilir.

Tedavi edilmeyen olgularda penis ve rektum ( makat ) ve gırtlak kanseri gibi ciddi sorunlara neden olabilir.

Erkeklerdeki  HPV lezyonların tedavisi kadına göre daha zordur. Sabır ve sürekli kontrol edilmesi gerekir.

Erkeklerde 14 yaşından itibaren 4'lü HPV Aşısı yaptırabilir.

HPV tedavisi, HPV nasıl tedavi edilir

Tedavinin 2 hedefi vardır;

1. HPV nin vücuttan atılması 
2. HPV nin vücutta hastalık yapmasının önlenmesi

HPV tedavisinde birinci ve önemli hedefimiz bu virusun genital siğil , rahim ağzında peniste yara ya da kanser yapmasını önlemektir.

HPV nin tamamen vücuttan atılması uzun bir süre gerektirir.

Ama unutulmamalıdır ki düzenli kontrollere giden hastalar kanser olma riski taşımaz ve siğil yara gibi lezyon yok ise bulaştırıcılık yok denecek kadar azdır.

Bu nedenle HPV taşıyan, HPV pozitif hastalar düzenli olarak doktor kontrolune gitmeleri gerekir.

Erkekler üroloji, kadınlar HPV konusunda bilgili deneyimli kadın hastalıkları uzmanı jinekolog tarafından değerlendirilmelidir.

Erkeklerin muayenesinde genital bölge ayrıntılı değerlendirilir. Akıntı varsa yara varsa test yapılır.

Kadınların muayenesinde dış genital bölge detaylı incelenir daha sonra rahim ağzına bakılır. Şüpheli lezyon yara varsa örnek alınır. Yoksa SMEAR TESTİ yapılır.  Gerekirse KOLPOSKOPİ denen büyüteç ile rahim ağzı ayrıntılı olarak değerlendirilir.

Her zaman hpv testi yapmak gerekli değildir.

Hastanını taşıdığı HPV tipine göre  uygun ise HPV aşısı yapılır.

Bakteriel enfeksiyon ya da mantar saptanırsa tedavi edilmelidir.

Yakın ve sıkı doktor kontrolleri dışında hastaya da görevler düşmektedir.

HPV Lazer ve Dondurma ( Kriyoterapi) Tedavisi:

HPV genital siğillere neden olmuşsa lokal anestezi ile lazer ya da dondurma tedavileri ile lezyonlar kolaylıkla ortadan kaldırılır.

Tedavide en çok karşılaşılan sorun yeni lezyonların çıkmasıdır.  Bunu önlemek için  HPV lazer ya da dondurma tedavisi büyük bir titizlikle , yakın inceleme ile yapılmalıdır.

Çünkü gözden kaçan küçük lezyonlar 2-3 hafta içinde tekrar büyüme gösterebilir.

HPV tedavisinde lazer veya dondurma sonrası 2-3 hafta aralıklarla yakın takip gereklidir.

Özelikle tedavi sonrası 1-2 ay hasta yeni lezyonlar konusunda dikkatli olmalıdır. 

Şüpheli bir lezyon saptarsa doktoruna başvurması gerekir.

Lazer ve Dondurma işlemlerinin ameliyathanede yapılmasına gerek yoktur.

Poliklinik koşullarında lokal anestezi ile ya da anesteziye gerek kalmadan dikkatlice lezyonlar temizlenir.

İşlem sonrası enfeksiyon olmaması için krem önerilebilir.

HPV Rahim Ağzında Hücresel Değişiklik ( ASCUS CIN 1,2,3 ) yapmışsa tedavi

Ascus ve CIN 1 durumlarında ilaç izlem kolposkopik değerlendirme uygun olur

CIN2 ve CIN3 tanılarında rahim ağzında hücresel değişiklik olan alan kolay bir işlem olan LEEP işlemi ile temizlenir.

LEEP esnasında alınan hastalıklı dokunun yerini sağlıklı doku tamamlar.

LEEP işlemi kısırlık yapmaz , gebelikte çoğu zaman sıkıntıya neden olmaz.

HPV Rahim Ağzı Kanseri yapmışsa tedavi ---> Bu konu için detaylı bilgi için linki tıklayınız--> RAHİM AĞZI KANSERİ

HPV Bitkisel Tedavi

HPV nin bitkisel yolla tedavisi ile ilgili tıp literatürüne baktığımızda hiç bir bitkisel tedavinin HPV nin vücuttan atılmasında bilimsel bir faydasının olmadığı saptamıştır.

Lezyonların ve kanser riskinin önlenmesi kadar HPV nin  vücuttan atılması için;

1) Sağlıklı Beslenme

2) Bağışıklık sisteminin güçlü olması

3)Kaliteli uyku : günlük ortalama minimum 7 saat

4) Stressten uzak olma

5) Sigara içmeme, kimyasallardan sakınma

genel sağlık kurallarına dikkat etmek büyük önem taşımaktadır.

HPV vücuttan nasıl atılır 

Hpv pozitif olanlar düzenli olarak kontrollere gitmelidir.

Şüpheli lezyon görürlerse doktorları ile bunu paylaşmaları gerekir.

Kadınlar smear testlerini ihmal etmemelidir.

Üstte sıralanan 5 yaşam kuralına uyum önemlidir.

HPV aşısı

HPV e karşı 2 tip aşı vardır 4 lü ve 9 lu aşı.

bu rakamlar koruma sağladıkları hpv tip sayısını göstermektedir.

4 lü aşı: HPV 16, HPV 18 in yanısıra HPV 6 ve HPV 11 e karşı etkilidir. HPV 6 ve 11 genital siğillere en çok sebep olan virus tipleridir. HPV tip16 ve  HPV tip18 ise rahim ağzı kanserine en çok neden olan tehlikeli virus tipidir

9 lu aşı: 16,18,31,33,45,52,58,6,11 HPV tiplerine karşı koruma sağlar.

Aşılar 3 doz olarak omuz bölgesinden yapılır. 0-2-6. aylarda aşılama yapılır. Gerekli durumlarda 0-1-6. aylarda da aşılama yapılabilir.

15 yaş altı ise 2 doz aşı yeterli olacaktır

Avrupada tüm kız çocukları devlet tarafından 12 yaşında ücretsiz aşılanmaktadır

Aşının bilinen ciddi bir yan etkisi yoktur.

Kadın ve erkeklere 4lü ya da 9 lu aşı yapılabilir.

HPV virusu öldürür mü

HPV virusu uzun yıllar kontrol edilmez ise lezyonlara kansere dönüşebilir.

Kanser çoğu zaman ameliyat radyoterapi ve kemoterapi ile kontrol edilebilir.

Ama geç kalınmış olgularda ölüm riski vardır.

Sonuç olarak ;

• HPV oldukça bulaşıcı ve yaygın bir virustur.
• HPV varlığı her zaman cinsel ilişki ile geçtiğini göstermez. Seks dışında da bulaşı söz konusu olabilir.

• HPV pozitifliği varlığı dünyanın sonu değildir.

  Günümüzde takiplere kontrollere gelen tedavilerini düzenli alan hastalarımızın tümü sağlıklı olarak yaşamlarına devam etmektedirler.

• Önlenmesinde tek eşlilik ve  HPV aşısı önemlidir.
• HPV aşısı  özellikle ve önemle kız ve sonrasında erkek çocuklar 12 yaşından itibaren yapılabilir.Yapılması tavsiye olunur.
• HPV aşısı 12 yaş-45 yaş arasında yapılabilinir. Aşının bilinen önemli bir yan etkisi yoktur. Kısırlık yapmaz
• HPV virusu , GENİTAL SİĞİLLER , RAHİM AĞZI KANSERİ gibi önemli hastalıklara yol açabilir.
• HPV tedavisinde siğil var ise lazer dondurma tedavileri yapılır  ve bitkisel tedavilerde yardımcı olarak kullanılabilinir.
• HPVnin vücuttan atılmasında ilaçlar kadar stressiz yaşam, sigara ve kimyasallardan uzak durma, kaliteli uyku sağlıklı beslenme ve spor önemlidir.
• Yüksek riskli HPV pozitif bile olsanız  düzenli kontrollere gelirseniz kanser olmazsınız ve  varsa siğilleriniz tamamen geçecektir.

Sağlıklı ve HPVsiz yarınlar dileklerimle

Op Dr Zeki SALAR

Kadın H Dogum ve İnfertilite Uzmanı

Memorial Ataşehir  Hastanesi İstanbul