**Laparoskopik yöntem nedir? – laparoskopik cerrahi nedir? Laparoskopi nedir ?
Laparoskopi 90’lı yıllardan sonra giderek önem kazanmış, gunümüzde doğum dışında nerede ise tüm kadın hastalıklarında ilk tercih edılen kapalı bir cerrahi yöntemidir.
Bu yöntemde hastaya anestezi verildikten sonra karın içine kardondioksit gazı verilerek şişirilir. Böylelikle ameliyatı yapabilmek için yeterli alan açılır. Barsaklar, rahim yumurtalik ve tuplerden uzaklaştırılır. Göbek deliğinden ince bir kamera karın içine yerleştirilir, karın cildine milimetrik birkaç kesi yapılarak birçok ameliyat kansız ağrısız kolaylıkla yapılır.
Jinekoloji de laparoskopik yöntem hangi olgularda kullanılır?
- Yumurtalık kistleri
- Myomlar
- Kanser cerrahisi
- Tüplerin bağlanması
- Tüplerde tıkanıklık
- Dış gebelik
- Laparoskopik Rahim ameliyatı
- Infertilite
- Laparoskopik yumurtalık ameliyatı ( yumurtalık kisti kapalı ameliyat )
- Tedaviye yanıtsız kasık ağrıları ( kronik pelvik ağrı )
- İdrar kaçırma
TUP ( KANAL) ile İLGİLİ AMELİYATLAR TEDAVİLER:
Tuplerde Tıkanıklık:
Normal yollarla bebek olması için tüplerden en azından birinin açık ve işlevsel olması gerekir.
*Geçirilen enfeksiyonlar
*rahim yumurtalık ameliyatları
*endometriozis çikolata kistleri,
*geçirilen dış gebelik hastalıkları sonrası tüpler açık olsa da işlevini yitirebilir.
Açık olsa bile tuplerin içinde bulunan yumurtayı rahme taşıyan tüycükler işlevini yitirdiği için kendiliğinden gebelik oluşmayabilir.
Tüplerden birinin kapalı olması:
- Tüplerin birinin açık ve işlevsel olması gebelik için yeterlidir. örneğin sol yumurtalığı olan bir bayanın sağ tüpü açık olsa bile gebelik oluşabilir.
Tüplerin her ikisinin kapalı olması:
Bu durumda normal yollarda gebelik oluşması mümkün değildir.
Hastaya iki seçenek sunulur
a) Kapalı tüpler mikrocerrahi yöntemi ile acılmaya calısılır .
b) Tüplerin acılması için harcanacak zaman ve para ile direk tüp bebek tedavisi yapılır. Toplanan yumurtalar tüpler kullanılmadan rahme yerleştirilir.
Tüplerde tıkanıklık belirtileri:
- Çoğu zaman belirti yoktur.
- Her iki tüp tıkalı ise gebe kalamama belirtidir.
- Tüpte sıvı toplanması ya da enfeksiyon varsa ağrı yüksek ateş ile kendini belli eder.
Tüplerin tıkalı oldugu nasıl anlaşılır?
- HSG adı verilen rahim filmi ya da Laparoskopi ile tanı konabilir.
- Sıvı birikimi varsa ultrasonda tanı konabilir.
Tüplerin bağlanması:
- Artık bebek istemeyen çiftlerde ya da bazen tüp bebek tedavisi öncesi tüpler laparoskopi ile kapatılıp bağlanabilir. Bu işlem geri dönüşssüzdür!
- Tüplerde sıvı birikimi:
- Tüplerde tıkanıklık sonucu içinde sıvı birikir.
- Ağrı yapabilir.
- Zaman zaman şişer ve rahme boşalırsa gebeliğe engel olur Bu durumda tüptek tıkanıklık açılmalı ya da tüp alınmalıdır.
Laparoskopinin faydaları:
- Deneyimli ellerde yapılan laparoskopi hem doktor hemde hasta için büyük avantajlar taşır.
- Cerrah için en büyük avantajı, sorun olan bölge kat kat büyütülerek gözlenebilir. Böylelikle hastalıklı ve sağlıklı doku kolay ayrılır. Sağlıklı dokuya damarlara zarar verilmezken hastalıklı doku tamamen çıkarılıp temizlenir. Hastalıklı alan çok iyi değerlendirilir. Cerrah kanama kontrolü ile zaman kaybetmez
- Hasta ameliyattan saatler sonra kendini toparlar birşeyler yer içer duşunu alır kısa sürede evine ve işine kısaca eski yaşamına geri döner. Çok az kanama ve ağrı sorunu yaşar.
- Laparoskopinin zararları – Laparoskopinin riskleri – Laparoskopinin yan etkileri
- Her ameliyat gibi laparoskopi ameliyatı da bazı riskler taşır.
- Anesteziye bağlı sorunlar, kanama, enfeksiyon ameliyat sonrası ağrı, idrar torbası barsak, barsak gibi organ yaralanmaları tüm ameliyatlarda olduğu gibi bu yöntemde de karşımıza çıkabilir. Ancak bu sorunlar açık ameliyatta daha çok karşımıza çıkar.
- Her ameliyatta olduğu gibi cerrahın deneyimi önemli olup, kullanılan malzemenin yeterli ve kaliteli olması özel önem taşır. Bunun yanında cerrahi ekipte önemlidir. Deneyimli olmalıdır. Yeterli ekipman yoksa işlem çok güç yapılabilir .
- Unutulmaması gereken önemli bir husus, her kapalı ameliyatta açık ameliyata geçme olasılığı olduğudur.
- Laparoskopi sonrası en çok sağ omuz ağrı şikayeti karşı karşıya kalıyoruz. Bunun nedeni karın içine verilen gaz nedeniyle oluşan yansıyan ağrıdır. Bu ağrı birkaç günde ağrı kesicilerle ortadan kaybolur .
Dr Zeki Salar
Memorial Hastanesi doğum ve tüp bebek merkezi